به گزارش روابط عمومی ستاد بازسازی عتبات عالیات خراسان رضوی حرم سید محمد (ع) در شهر بلد واقع شده است. سید محمد (ع) فرزند امام هادی (ع) و برادر امام حسن عسکری (ع) است که نه تنها در بین شیعیان بلکه در اهل سنت نیز جایگاه ویژه‌ای دارد؛ تا جایی که از نقاط دور و نزدیک برای عرض ارادت به ساحت ایشان به حرم حضرت سید محمد (ع) مشرف می‌شوند.
در ایام اربعین حسینی که میلیون‌ها زائر از کشور‌های مختلف به عراق سفر می‌کنند تا در این ایام به زیارت امام حسین (ع) تشرف یابند، بسیاری از زائران به حرم سید محمد (ع) در حوالی شهر سامرا نیز مشرف می‌شوند و اسکان می‌یابند.
با توجه به اقدامات انجام شده در حرم سیدمحمد (ع) و بازسازی آن به همت ایرانیان و با تلاش ستاد بازسازی عتبات، نه تنها تعداد زائران این مکان مقدس بیشتر شده است، بلکه آبادانی آن موجب شده که حتی مردم بلد نیز در بیشتر اوقات به زیارت حرم مقدس مشرف شوند؛ به طوری که در مناسبت‌ها حرم سید محمد (ع) میزبان خیل عظیمی از زائران و مجاوران است که به خوبی از آن‌ها پذیرایی می‌شود.
امسال با بهره‌برداری از باب الحمد حرم سید محمد (ع) و همچنین توسعه آن، فضای حاکم بر این حرم مطهر حال و هوای خاصی داشت؛ به طوری که اگر کسی به تازگی به این حرم مطهر مشرف شده باشد و سال‌های قبل نیز در این مکان مقدس حضور یافته باشد، به راحتی می‌تواند تغییرات و توسعه آن را ببیند.
به گفته موسی اسماعیلی، رئیس ستاد بازسازی عتبات در حرم سید محمد (ع)، این حرم ظرفیت بالایی برای حضور و اسکان زائران دارد و با اقدامات بازسازی و تجهیز آن برای اسکان زائران، در اربعین امسال شاهد رشد تعداد زائران خواهیم بود.
در ادامه مشروح گفت‌وگوی فارس با رئیس ستاد بازسازی عتبات شهر بلد را میخوانیم:
برپایی ۵ موکب اربعین در حرم سیدمحمد (ع)
- با توجه به ظرفیت بالای حرم سیدمحمد (ع) در ایام اربعین، چند موکب امسال در اطراف حرم راه‌اندازی می‌شود؟
امسال در تلاش هستیم که ۵ موکب در ایام اربعین داشته باشیم. سال گذشته سه موکب در شهر بلد داشتیم. فعالیت‌هایی که سال گذشته در ایام اربعین انجام شد، بسیار موفق بودند، بر همین اساس امسال سعی کردیم این اقدامات را توسعه بخشیم.
- برای رفاه زائران و اسکان و تغذیه مناسب آن‌ها در ایام اربعین چه فعالیت‌هایی صورت گرفته است؟
فضای ما در حرم سیدمحمد (ع) پراکنده نیست که مسیر‌های مختلفی داشته باشد. محل توزیع غذا هم مشخص است. ما شبانه‌روز از زائران پذیرایی می‌کنیم؛ به طوری که از صبحانه تا ناهار، از ناهار تا شام و از شام تا صبحانه روز بعد، تغذیه بین زائران توزیع می‌شود. البته این روند سال گذشته نیز وجود داشت، اما با توجه به افزایش امکانات امسال سعی داریم برای زائران فضای مناسب‌تری را در نظر بگیریم.
علاوه بر این، سال گذشته فضای مسقف نداشتیم و امکان اسکان مناسب وجود نداشت؛ اما اکنون با فضاسازی صورت گرفته با همکاری متولیان حرم و تلاش مهندسان در سرعت‌بخشی فعالیت‌ها و پیشبرد اهداف، زائران بیشتری می‌توانند حضور یابند.
مسقف‌سازی ۳ هزار مترمربع از فضای حرم سیدمحمد (ع)
- درباره این اقدامات بیشتر توضیح دهید.
سازه فضایی زیر نظر آقای مهندس کریمی، مدیر صنعتی هنری ستاد بازسازی عتبات انجام شد؛ به طوری که زیرسازه فضایی را ۳ هزار متر مربع مسقف کردیم که این بخش در داخل صحن و ضلع شرقی صحن حرم سید محمد (ع) است و اکنون مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین باب الحمد در مساحتی حدود ۷ هزار مترمربع ساماندهی و بازسازی شد و مغازه‌هایی را احداث و ساماندهی کردیم.
یکی دیگر از اقدامات، نصب برج نور برای تأمین روشنایی حرم مطهر بود که به این منظور بنا بر درخواست امین مزار ۷ برج نور نصب شد که زینت خاصی به حرم می‌دهد. البته این فضاسازی و نورافشانی و خدمات نه تنها در شهر بلد و استان صلاح الدین، بلکه در تمام عراق بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
نصب ۷ درب مطلا در حرم سیدمحمد (ع)
سنگفرش با کاشی‌های کربلایی و زیباسازی ورودی‌های حرم، دکوربندی و فضاسازی از جمله مقرنس و آینه کاری‌ها، نصب ۷ درب طلا از مجموع ۱۱ درب طلای نصب شده در حرم مطهر از دیگر اقدامات به شمار می‌آید. هزینه ساخت این در‌ها توسط استان‌های مازندران و البرز صورت گرفت که ۴ درب باقی‌مانده را نیز استان هرمزگان تقبل کرده است و تا ۲ ماه آینده نصب می‌شود. البته هزینه یکی از در‌ها نیز توسط شیعیان کویت تأمین شده است.
از دیگر اقدامات به منظور رفاه زائران، احداث دو سرویس بهداشتی با ظرفیت ۹۰ چشمه است که فاز نخست آن به بهره‌برداری رسیده است.
اسکان ۲ هزار زائر در فضای مسقف
- امسال حرم سیدمحمد (ع) آمادگی اسکان چند زائر را در ایام اربعین دارد؟
یکی از اهداف ما برای فضاسازی‌ها اسکان زائران است. امسال در زیر سازه فضایی ۲ هزار نفر در اربعین امکان اسکان وجود دارد، البته با فضا‌هایی که داریم قریب به ۷ هزار نفر در ایوان و رواق‌ها اسکان داده می‌شوند. اربعین سال گذشته یک سوم جمعیت زائران برای اسکان در امامزاده سید محمد (ع) پیش بینی شد که با توجه به مسیر این حرم مطهر و با اقداماتی صورت گرفته بویژه افزایش ظرفیت، امکان اسکان حرم سید محمد (ع) نسبت به سال گذشته حدود ۲ برابر شده است. در مجموع باید بگوییم که تمام امکانات برای پذیرایی و حضور زائران اربعین فراهم است.
- چه برنامه‌هایی برای توسعه و بازسازی حرم سید محمد (ع) در دست اجرا دارید؟
شبستان بانوان به داخل حرم مجدد بازسازی و احداث شد و اکنون کاسه‌های آینه کاری و سنگ بدنه در حال انجام است. همچنین دیواره‌ها نشست کرده و با طراحی و مهندسی و طراحی فنی باید بازسازی و زیباسازی شود. یکی از طرح‌هایی که برای توسعه حرم داریم، احداث مضیف است که برای این منظور تفاهمنامه‌ای با حرم منعقد شده است تا بتوانیم با احداث آن از زائران پذیرایی کنیم. همچنین ساخت مقر ستاد بازسازی عتبات، کارخانه تولید و بسته بندی آب اشامیدنی و ترمیم نواقص برق حرم و تقویت آن در دستور کار قرار دارد که باید آن‌ها را نیز انجام دهیم. توسعه صحن حرم سیدمحمد (ع) نیز از دیگر اقدامات پیش رو است که که دیوارچینی را عراقی‌ها و کاشی‌کاری و تزئینات را ما انجام می‌دهیم.
پارکینگ حرم هم آسفالت می‌شود تا خاک زائران را اذیت نکند و به راحتی بتوانند تردد کنند. علاوه بر این، در جلسهای که با آقای جلال ماب داشتیم، مقرر شد اقدامات را به اتمام برسانیم و بعد از آن برنامه‌های جدید که ضروری است، انجام دهیم.
تمام اقدامات در حرم سید محمد (ع) برای رفاه بیشتر زائران است
- تاکنون توسعه حرم سید محمد (ع) چه پیشرفتی داشته است؟
حرم سیدمحمد (ع) در توسعه به جهاتی آمادگی خوبی دارد و موفق‌تر است. زمین مناسبی دارد که در تملک آن مشکلی وجود ندارد. در کنار این‌ها، مسئولان حرم سیدمحمد (ع) اهل بلد هستند که بعد از بازنشستگی در بلد می‌مانند و دوست دارند در زمان فعالیت در حرم کار‌هایی کنند که به یادگار بماند و مردم بدانند در زمان مسؤولیت آن‌ها بوده است. خواست و علاقه مردم بلد به توسعه حرم بسیار زیاد است و تعصب خاصی دارند، چرا که سیدمحمد (ع) علاوه بر اینکه امامزاده است، جایگاه ویژه‌ای هم در بین مردم دارد. سیدمحمد (ع) امام بودند و مشیت الهی در این بود که در زمان امام هادی (ع) ایشان به رحمت خدا بروند و امام حسن عسکری (ع) به امامت برسند.
کراماتی که از سید محمد (ع) دیدند، موجب شده تا همه برای توسعه این حرم آمادگی داشته باشند. خواست مردم بلد هم ما را تشویق میکند و اظهار نظر مردم بلد نیز در واقع نشان می‌دهند که علاقه‌مند به توسعه حرم هستند. شهر بلد تفرجگاه حتی ۱۰۰ متری ندارد، شهری بدون آسفالت و بدون فاضلاب است و شرایط خوبی ندارد. مردم بلد وقتی وارد صحن می‌شوند واقعا انگار وارد بهشت شدند. آن‌ها روز‌های تعطیل فرزندان خود را می‌آورند و در این صحن لذت می‌برند. شهر بلد مبلغ ایران و شیعه است. بلد مدافع حرم امامین عسکریین (ع) است و تمام خادمان حرم امامین عسکریین (ع) اهل بلد بودند و اقدامات خوبی انجام دادند. اهل بلد شایستگی این را دارد که توسعه یابد.
احداث مضیف حرم سیدمحمد (ع) با ۱۰۰۰ نفر ظرفیت
- احداث مضیف حرم سید محمد (ع) را با چه ظرفیتی پیش‌بینی کرده‌اید؟
حدود ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ نفر که امیدواریم این طرح به خوبی اجرایی شود. حرم سید محمد (ع) محل ثقل زائران ایرانی برای رسیدن به سامرا است. زائران، چون در سامرا جای مناسبی نبود در بلد حضور می‌یافتند.
همه خدماتی که ما انجام می‌دهیم برای رفاه حال زائران است. توسعه صحن‌ها، آینه کاری و زیباسازی، محل اسکان و مضیف و ... برای خدمات دهی به زائران و کاهش هزینه‌های آنهاست.
- چه توصیه‌ای به زائران اربعین دارید؟
اربعین امسال بسیار مهم است. به همین خاطر توصیه‌هایی هم داده شده است. پیش بینی ما این است که حجم زائران اربعین امسال بسیار زیاد است و کثرت جمعیت مشکلاتی را نیز به همراه دارد. باید در داخل کشور اطلاع رسانی کنیم که وسایل کمک‌های اولیه شخصی را زائران داشته باشند. اولا کیسه خواب همراه داشته باشند و از پتو‌های عمومی استفاده نکنند. نگهداری پتو‌های عمومی مناسب نیست.
ستادبازسازی عتبات با موکب داران در ارتباط است و می‌توان اطلاع رسانی صورت گیرد؛ اما باید به مردم و زائران نکات را ارائه داد. مشکل ما این نیست که زائران کربلا و نجف رسیده‌اند و اسکان داشته باشند. مساله مهم ورود و خروج به عراق است. مسیر نجف ـ کربلا نیز اهمیت دارد. باید در تغذیه اسراف نشود. توصیه می‌کنیم که تا می‌توانید گروهی حرکت کنید، چرا که گروهی از برخی آسیب‌ها جلوگیری می‌کنید. حتما با کسانی که در ادوار گذشته رفتند هم گروه شوید. برای انتخاب ماشین عجله نکنید و با راننده شفاف صحبت کنید که از بیراهه نرود و در مسیر مشخص شما را پیاده کند. همه ساله تذکر می‌دهند که از گرفتن مواد غذایی از موکب‌های ناشناس و بینام و نشان بپرهیزید.
موکب‌ها با ایاب و ذهاب کاری ندارند و اسکان و تغذیه را در نظر دارند. علاوه بر این باید همه زائران بدانند که میزبان اصلی اربعین مردم عراق هستند و سایر موکب‌های کشور‌های اسلامی برای کمک به میزبانی و همراهی آن‌ها وارد عمل می‌شوند؛ بنابراین علاوه بر حفظ احترام میزبان، آن‌ها را در ارائه خدمت بهتر کمک کنید تا سفر خوبی در این ایام برای همه رقم بخورد.
اربعین فرصتی برای تقویت روحیه برادری ایران و عراق است
- در پایان اگر صحبتی دارید، می‌شنویم.
مرم عراق اخبار ایران را به عنوان مهم‌ترین اخبار رصد می‌کنند. نیرو‌های حشدالشعبی، متولیان حرم و حتی رانندگان عراقی موضوعات ایران را به خوبی دنبال می‌کنند. بیانات مقام معظم رهبری را مطرح می‌کنند و در باره آن نیز بحث می‌کنند. حتی مساله بازتاب توقیف کشتی انگلیسی را نیز پیگیر هستند. این امر در حالی است که در ایران مسائل عراق عادی است.
عراقی‌ها از موضع قدرت ایران بسیار خوشحال می‌شوند و باور می‌کنند انگلیس عددی نیست و با اقدام سپاه متوجه می‌شوند که انگلیسی‌ها ترسو هستند. انتشار خبر زدن پهپاد امریکایی در عراق بیشتر از ایران بود. همه این اتفاقات اخیر در منطقه در رفتار عراقی‌ها دیده می‌شود. در دیدار با زوار عراقی حج و سایر افراد بسیار زیبا نقل می‌کنند که در حج امسال انسجام ایران را دیدیم. در کنار قبرستان بقیع چقدر منسجم و منظم بودند در حالی که سایر کشور‌ها متفرق بودند و مدیری نداشتند.
درباره وضعیت اقتصادی ایران هم به همین شکل است. نگاه آن‌ها به ایران یک نگاه در حال ترقی و توسعه است. ایران را کشوری صاحب قدرت در تولید می‌دانند و علی رغم تحریم‌هایی که ایران می‌شود معتقدند به نظر نمی‌رسد ایران در تحریم باشد، چرا که در اربعین اینگونه حضور ایرانیان پررنگ است و کالای ایرانی زیادی وارد عراق می‌شود، چطور تحریم شدند؟ در واقع تعبیر دارند که وقتی پای در ایران می‌گذارند انگار در وطن خود وارد شدند. می‌گویند وقتی وارد فضای ایران می‌شویم، احساس غربت نمی‌کنیم، چون وقتی وارد ایران می‌شویم فضای آباد و منظمی می‌بینیم و مردم هم با هدف حرکت می‌کنند.
وضعیت معیشتی ما با وضعیت مردم عراق با زیارت و حضور کم در عراق مشخص نمی‌شود، بلکه باید در عراق زندگی کرد تا مشکلات را درک کرد. ارزانی در عراق به اندازه درآمد آن‌ها است. میزان خرید مردم ایران ۱۰ برابر مردم عراق است. ملت ایران بزرگوارانه زدگی می‌کنند و شرایط بد بد ما خوب خوب خوب آنهاست. در عراق باید فراتر از حرم، زیارت و هتل باشید تا متوجه شوید.
مردم عراق شور و شعف خاصی نسبت به مناسبت‌ها دارند که باید به آن توجه کنیم. در اعیاد شاید کمتر توجه کنند، اما در ایام شهادت فعالیت زیادی می‌کنند. ما باید در کنار عراقی‌ها حضور داشته باشیم، چرا که مبنای ما تقویت روحیه اخوت و برادری است و اربعین هم باید فرصتی برای این موضوع باشد. اربعین یک اقیانوس و استوانه بزرگ است و به قول سردار سلیمانی یک اجتماع و کلونی عظیم انسانی و جهانی است. باید طوری عمل کنیم که سهم عراقی‌ها در حرکت عظیم اربعین مشهود باشد.
